Veelgestelde vragen

Je mag je hond meenemen naar het Park, mits deze aangelijnd is. Honden mogen niet naar binnen in het Museonder, het Kröller-Müller Museum en Jachthuis Sint Hubertus, met uitzondering van een hulphond. Ook tijdens excursies is het meenemen van honden niet toegestaan. In het Park Paviljoen en de Theekoepel zijn honden wel welkom.

Er zijn volop mogelijkheden om het Park te ontdekken als je aangewezen bent op een rolstoel. In het Park zijn er een aantal wandelroutes toegankelijk voor bezoekers in een rolstoel. Tevens zijn er diverse fietsen te huur voor mindervaliden en rolstoelgebruikers. In het Park Paviljoen, het Museonder en bij Jachthuis Sint Hubertus zijn aangepaste toiletten beschikbaar. Meer informatie over de toegankelijkheid voor rolstoelgebruikers kunt je hier vinden.

Het is niet toegestaan om het Park te betreden met de volgende voertuigen: e-choppers, fatbikes, loopbandfiets, crosstrainerfiets, stepfiets of een elektrische step.

Duofietsen van Fietsmaatjes mogen alleen naar binnen bij ingang Schaarsbergen. Speedpedelecs, racefietsen en mountainbikes zijn enkel toegestaan op de aangewezen fietspaden, met aangepaste snelheid en niet in groepsverband.

Er zijn geen mountainbikeroutes in het Park. Mountainbikers kunnen gebruik maken van de fietspaden. Het is niet toegestaan om te fietsen op autowegen, wandelpaden, zandwegen en ruiterpaden.

Bij de parkeerplaatsen naast de ingangen en in het centrum van het Park naast het Park Paviljoen zijn er elektrische laadpalen waar je jouw auto kan opladen.

Gevonden voorwerpen worden verzameld in het Museonder. Wil je informeren of je verloren voorwerp gevonden is? Neem contact op met onze collega's van Reserveringen via reserveringen@hogeveluwe.nl. 

Je kunt al onze actuele vacatures vinden via werken bij het Park.

Het Park heeft een 45 kilometer lang ruiterpadenstelstel met 13 knooppunten. Het Park biedt geen paardenverhuur aan. Als je met je eigen paard het Park betreedt, betaal je naast je eigen entree een toeslag voor het paard. Klik hier voor alle entreeprijzen. Meer informatie over paardrijden in het Park vind je hier.

Toiletten vind je in het centrumgebied in het Museonder (hele dag toegankelijk) en in het Park Paviljoen (geopend van een half uur na openingstijd tot een half uur voor sluitingstijd). Bij Jachthuis Sint Hubertus zijn toiletten die de hele dag toegankelijk zijn. In Theehuis De Kemperberg, nabij Ingang Schaarbergen, zijn de toiletten van buitenaf bereikbaar en dus ook buiten openingstijden van het Theehuis te gebruiken.

Je kunt het Park op verschillende manieren steunen. Je kunt een eenmalige gift doen, lid worden van een Vriendenkring of het Park opnemen in je testament. Ook is het mogelijk om met je bedrijf sponsor worden van De Hoge Veluwe. Meer informatie over de mogelijkheden om het Park te steunen kun je hier vinden.

De natuur is niet gratis, een natuurgebied moet namelijk actief beheerd worden om het in stand te kunnen houden. Het Park voert als zelfstandige stichting een grotendeels (88%) subsidieonafhankelijke exploitatie en is daardoor vrijwel geheel afhankelijk van de inkomsten uit entreegelden. Als bezoeker draag je dus direct bij aan de instandhouding van de landschappen en het verder ontwikkelen van de biodiversiteit. Meer informatie vind je hier. <LINK https://www.hogeveluwe.nl/nl/waarom-moet-ik-entree-betalen-voor-het-nationale-park-de-hoge-veluwe>

Kijk op onze entreeprijzenpagina voor een overzicht van alle dagentree- en jaarkaartprijzen. 

Je kunt e-tickets voor toegang tot het Park bestellen via onze website. De gekochte tickets krijg je per e-mail toegestuurd. Bestel hier je entreetickets.

Bij de ingangen van het Park kun je alleen met pin betalen. Als je zelf niet kunt pinnen, kun je misschien een andere bezoeker vragen om voor je te betalen en het vervolgens onderling verrekenen. In de Parkwinkel en bij de meeste horeca in het Park (Parkrestaurant, Theekoepel en de foodtruck) is contant afrekenen wel mogelijk.

Je kunt het ticket alleen gebruiken op de datum die erop vermeld staat. Op deze datum is het wel mogelijk om het Park meermaals in en uit te gaan met hetzelfde ticket.

Dat kan tot op de datum dat je entreeticket geldig is. In de e-mail waarin je een online besteld ticket hebt ontvangen, staat een link waarmee je de datum kunt wijzigen.

Het kan gebeuren dat je ticket in de ongewenste mail- of spamfolder van je e-mail terecht is gekomen. Als dit niet het geval is, neem dan contact op met de helpdesk van Ticketcounter. Mail naar: info@ticketcounter.nl of bel: +31 (0)107516400

*Maandag t/m vrijdag: 9:00 - 17.30 uur
*Zaterdag en zondag: 8.30 - 12.30 uur (tot 16:30 alleen per mail)

Het Park heeft met enkele organisaties een samenwerking en biedt deelnemers aan/leden van deze organisaties gratis toegang of korting op de entreeprijs. Bekijk hier de informatie over kortingen en acties.

Als je zelf je gereserveerde activiteit of huuritem annuleert of hier geen gebruik van maakt, heb je geen recht op restitutie van het aanschaf- of huurbedrag. Wanneer wij, om welke reden dan ook, je gereserveerde item of activiteit moeten annuleren, zullen we het aankoopbedrag restitueren of in overleg een andere datum of product aanbieden. Zie het Reglement Park voor alle toegangsregels. 

Om het Kröller-Müller Museum te bezoeken, kun je tickets kopen via onze webshop of via de website van het Kröller-Müller Museum.

Voor je bezoek aan het museum heb je ook een geldig entreebewijs voor het Park nodig. Een entreebewijs voor het Park koop je bij een van de ingangen van het Park of online.

Het Nationale Park De Hoge Veluwe en het Kröller-Müller Museum zijn twee onafhankelijke stichtingen. Het Nationale Park De Hoge Veluwe beheert het voormalig grondbezit van het echtpaar Kröller-Müller. Het Kröller-Müller Museum beheert de aan het Rijk geschonken kunstcollectie. Museumbezoekers maken gebruik van de infrastructuur en de diensten van het Park en kunnen ook gebruikmaken van voorzieningen, zoals de Witte Fietsen, de informatiebalie, het Museonder en Restaurant De Hoge Veluwe.

Het Park is 365 dagen per jaar geopend, net als het Restaurant De Hoge Veluwe, het Museonder en de Parkwinkel. Voor de actuele openingstijden van het Park en de diverse locaties, zie openingstijden.

Het Nationale Park De Hoge Veluwe is gelegen tussen Arnhem, Ede en Apeldoorn. De drie ingangen van het Park bevinden zich in Hoenderloo, Otterlo en Schaarsbergen. Bekijk hier de adressen van de ingangen.

Je kunt met het openbaar vervoer naar het Park. Voor een bezoek aan De Hoge Veluwe kies je in de reisplanner van 9292 voor de halte ‘Hoenderloo Centrum’ als je vanuit Apeldoorn komt. Als je vanuit Ede of Arnhem reist, kies dan halte ‘Ingang Otterlo’.

Bij elk van de drie ingangen bevindt zich een betaalde parkeerplaats. Een parkeerticket is te koop bij de loge van de betreffende ingang. Bekijk hier de entreeprijzen.

Je kunt met de auto het Park in. Hiervoor heb je, naast je eigen entreeticket, een geldig entreeticket voor de auto nodig. Dit kun je kopen via onze webshop of bij een van de ingangen van het Park.

Ja, onze bakfietsen zijn voorzien van bandjes waarmee een Maxi-Cosi bevestigd kan worden. 

De elektrische fietsen zijn niet uitgerust met een kinderzitje, het is ook niet mogelijk om hier een kinderzitje op te plaatsen.

Bij elke ingang van het Park is een fietsenstalling met Witte Fietsen. Daarnaast zijn er fietsenstallingen in het centrum van het Park, bij het Kröller-Müller Museum en bij Jachthuis Sint Hubertus. Er zijn ook Witte Fietsen voor kinderen beschikbaar. Deze fietsen hebben geen zijwieltjes.

Op de Witte Fietsen voor volwassenen zit een kinderzitje voor kleine kinderen. Het zitje voorkomt dat er grotere personen achterop gaan zitten. Dat is veiliger voor de gebruiker en beter voor de levensduur van de fiets.

De Witte Fietsen zijn vrij te gebruiken door alle bezoekers. Zodra een Witte Fiets in de stalling wordt gezet, mag een andere bezoeker er gebruik van maken. Ze kunnen dus niet gereserveerd worden of op slot worden gezet. Het is ook niet toegestaan de Witte Fietsen te voorzien van een eigen slot. Het kan voorkomen dat er op drukke dagen geen Witte Fiets meer beschikbaar is op een locatie. Wil je zeker zijn van een fiets, reserveer dan een blauwe huurfiets. Bekijk het aanbod van huurfietsen.

Je kunt de huurfiets ophalen en terugbrengen bij de rijwielherstelplaats, in het centrum van het Park. De fiets staat van 09.00 tot 17.00 uur tot je beschikking. Bekijk het aanbod van de huurfietsen.

Als je zelf je gereserveerde huurfiets annuleert of hier geen gebruik van maakt, heb je geen recht op restitutie van het huurbedrag. Wanneer wij, om welke reden dan ook, je gereserveerde item moeten annuleren, zullen we het aankoopbedrag restitueren of in overleg een ander product aanbieden. Zie het Reglement Park voor alle toegangsregels. 

Via de agenda op onze website kun je alle excursies en activiteiten vinden. Bekijk de agenda.

Je kunt het Jachthuis van binnen bekijken door een rondleiding te reserveren. Het is niet mogelijk om het Jachthuis Sint Hubertus op eigen gelegenheid te bezoeken. Reserveer hier je rondleiding.

Het Museonder is gratis te bezoeken, de toegang is inbegrepen in de parkentree. Het Museonder is dagelijks geopend van 09.30 tot 17.30 uur. Kijk hier voor meer informatie.

Als je zelf je gereserveerde activiteit annuleert of hier geen gebruik van maakt, heb je geen recht op restitutie van het betaalde bedrag. Wanneer wij, om welke reden dan ook, je gereserveerde activiteit moeten annuleren, zullen we het bedrag restitueren of in overleg een andere datum of activiteit aanbieden. Zie het Reglement Park voor alle toegangsregels. 

Voor veel activiteiten geldt een maximaal aantal deelnemers. Voor deze activiteiten is het dan ook nodig om vooraf te reserveren. Reserveren kan door een ticket te boeken via de agenda op onze website. Hier kun je  alle activiteiten bekijken. Per activiteit staat aangegeven of reserveren nodig is. Ga direct naar de agenda.

De Museumkaart biedt gratis toegang tot het Kröller-Müller Museum.

De Museumkaart is niet geldig bij Het Nationale Park De Hoge Veluwe, omdat het Park geen museum is. Het Park is een zelfstandige stichting, voert een grotendeels subsidie-onafhankelijke exploitatie (90%) en is daardoor vrijwel geheel afhankelijk van entreegelden.

Museumbezoekers maken gebruik van de infrastructuur en de diensten van het Park (beheer en onderhoud wegen en paden, kaartverkoop, toezicht etc.) en kunnen gebruik maken van voorzieningen als de witte fiets en het natuurmuseum Museonder. 

Het is niet mogelijk om te reserveren voor een bezoek aan Restaurant De Hoge Veluwe.

In Restaurant De Hoge Veluwe houden we rekening met dieet- en/of allergiewensen. Geef je allergieën, voedselintoleranties en/of dieetwensen van te voren door aan een van onze medewerkers.

Honden zijn toegestaan in Restaurant De Hoge Veluwe en in de Parkwinkel, mits aangelijnd.

Er zijn 120 parkeerplaatsen in het centrum van het Park. Alleen tijdens zeer druk bezochte evenementen is dit ontoereikend. In die gevallen is er extra parkeergelegenheid. 

Op het parkeerterrein naast het Park Paviljoen zijn er elektrische laadpalen waar je de auto kan opladen.

Naast Restaurant De Hoge Veluwe vind je de volgende horecapunten in het Park: een foodtruck in het centrum, de Theekoepel bij Jachthuis Sint Hubertus en Theehuis De Kemperberg. Meer informatie over de horecapunten is hier te vinden. 

De volgende prijzen gelden voor de Jaarkaart van 2025:

• Jaarkaart Park volwassene 13 jaar en ouder: € 78,45
• Jaarkaart Park met toegang auto, motor of paard: € 138,75
• Jaarkaart Park kind van 6 tot 13 jaar: € 42,25
• Kinderen van 0 tot 6 jaar gratis.

Op deze pagina vindt u meer informatie over de Jaarkaart 2025.

De Jaarkaart 2025 is geldig vanaf ontvangst tot en met 31 december 2025.

Nee, je kunt uitsluitend via www.hogeveluwe.nl een Jaarkaart aanschaffen, niet bij de kassamedewerker. Wel kun je zelf op jouw telefoon via www.hogeveluwe.nl een Jaarkaart kopen wanneer je bij een van onze entrees staat. De bestellingsbevestiging die je na aanschaf per email ontvangt, kun je maximaal twee weken gebruiken als entreebewijs. Je krijgt jouw Jaarkaart normaliter binnen tien werkdagen thuisgestuurd.

Wij streven ernaar om medio december jouw Jaarkaart toe te sturen. Na de automatische incasso in november worden eerst eventuele wijzigingen en opzeggingen verwerkt, om ervoor te zorgen dat alle gegevens van Jaarkaarthouders kloppen. Onze drukker heeft vervolgens tijd nodig om alle kaarten te drukken en samen met een begeleidende brief gereed te maken, waarna je jouw nieuwe Jaarkaart medio december ontvangt.

Om de automatische incasso stop te zetten, dien je eerst jouw Jaarkaart abonnement op te zeggen. Je kunt jouw Jaarkaart per heel kalenderjaar stopzetten. Je dient jouw opzegging voor de Jaarkaart van het volgende jaar uiterlijk 1 november schriftelijk aan ons door te geven via jaarkaart@hogeveluwe.nl. Wanneer je de automatische incasso weigert, zul je geen Jaarkaart toegestuurd krijgen.

Vanaf 16 december 2024 kan je een Jaarkaart 2025 voor het Park aanschaffen via onze website.

Het kan gebeuren dat je een Jaarkaart hebt zonder toegang auto en je partner/huisgenoot een Jaarkaart heeft met toegang auto. Als jullie op hetzelfde adres wonen (het adres dat werd gebruikt om de Jaarkaart aan te schaffen), kun je de auto op vertoon van de Jaarkaart van je partner/huisgenoot meenemen. Je kunt de auto dan kosteloos meenemen het Park in.

Let op: wonen jullie niet op hetzelfde adres, dan is het niet mogelijk om een auto gratis het Park mee in te nemen op vertoon van de Jaarkaart van een ander, ook al hebben jullie een relatie.

Als je je Jaarkaart vergeten bent mee te nemen, moet je een entreekaartje kopen bij de ingang. De prijs van het entreekaartje kun je niet terugvragen. 

Je kunt een e-mail sturen naar jaarkaart@hogeveluwe.nl.

De Hoge Veluwe Cadeaukaart is te koop in de Parkwinkel.

De Cadeaukaart is te besteden binnen Het Nationale Park De Hoge Veluwe, bij de volgende locaties:

• De drie entrees van het Park: Otterlo, Hoenderloo en Schaarsbergen. De Cadeaukaart kan gebruikt worden voor de aanschaf van entreetickets voor het Park.
• De Parkwinkel
• Restaurant De Hoge Veluwe
• Theehuis De Kemperberg
• De Theekoepel bij Jachthuis Sint Hubertus
• Het Museonder

Je hoeft het tegoed van de Cadeaukaart niet in één keer te gebruiken, je kunt het op meerdere momenten besteden. Bij inwisseling van het tegoed kun je aangeven welk bedrag je wilt verzilveren.

Het tegoed is twee jaar geldig vanaf de aankoopdatum. Zodra deze datum is verstreken, verliest de Cadeaukaart zijn waarde en kan deze niet meer worden gebruikt. Het resterende bedrag wordt gedoneerd aan Stichting Het Nationale Park De Hoge Veluwe.

Alle voorwaarden van De Hoge Veluwe Cadeaukaart zijn hier te lezen.

Het Park vindt het belangrijk om een goede balans te hebben, zodat er genoeg voedsel en leefgebied overblijft voor alle dieren die er leven, van edelhert tot aardbeivlinder. We onderzoeken dus nauwkeurig welke dieren er op welke plekken te veel zijn. De wolf doet dat niet. Daarnaast stopt het Park met jagen op het moment dat de balans tussen dieren en planten bereikt is. Ook dat doet de wolf niet. Voor de komst van de wolf werden er jaarlijks zo’n 80 moeflons geschoten. De wolf heeft sinds zijn komst al veel meer moeflons gedood.

Op De Hoge Veluwe leven veel zeldzame planten en dieren. Het Park doet aan actief natuurbeheer, om goede omstandigheden te creëren en te behouden voor deze kwetsbare soorten. De hoefdieren in het Park (edelherten, reeën, wilde zwijnen en moeflons) helpen daarbij. Door op een natuurlijke wijze te grazen, zorgen zij ervoor dat er voldoende open en gevarieerde plekken in het Park zijn en blijven. Maar als er te veel hoefdieren zijn, worden er te veel planten opgegeten. Om dit te voorkomen worden overtallige dieren afgeschoten. Het Park onderzoekt zorgvuldig hoeveel dieren er nodig zijn voor een goede balans en schiet niet meer dan noodzakelijk. Dit is gebruikelijk in diverse natuurgebieden in Nederland en Europa.

Minder dan 1% van de inkomsten van het Park komt voort uit de jacht (gastjagers betalen het Park een vergoeding). Als je daar de kosten van aftrekt die de jacht met zich meebrengt, verdient het Park überhaupt niet aan de jacht. De jacht is ook geen verdienmodel voor het Park, maar is een middel om een doel te bereiken: hoge biodiversiteit.

Nee, het verkopen van vlees is geen doel op zich voor het Park en het levert nauwelijks inkomsten op. Het is enkel een manier om iets nuttigs te doen met de producten die voortkomen uit het beheer.

Sinds de komst van de wolf wordt er niet meer gejaagd op moeflons en wordt er geen moeflonvlees meer verkocht in ons restaurant en onze winkel.

De moeflon is belangrijk voor het beheer van een aantal (prioritair) Europees beschermde landschappen in het Park: stuifzanden, droge heide en heischrale graslanden. De moeflon is de enige soort die in belangrijke mate ook grove den eet en onder arme omstandigheden kan leven. Zo voorkomt de moeflon dat open gebieden veranderen in dennenbos en hoeft er nauwelijks ingegrepen te worden door mensen. Het Park wil deze landschappen graag op een zo natuurlijk mogelijke manier beheren. Dankzij de moeflon doen plant- en diersoorten die leven in open landschappen het zo goed in het Park.

De moeflon voorkomt dat open gebieden veranderen in dennenbos. Als alle moeflons gedood worden door de wolf, veranderen stuifzanden, heischrale graslanden en droge heide in bos. Deze open terreinen zijn niet voor niets aangewezen als Europees beschermd gebied, het gaat namelijk niet goed met deze landschappen en de soorten die er leven. Als de wolf de moeflon uitroeit, verdwijnen de open landschappen en hun bewoners. Zo’n 50% van de stuifzanden en 65% van de heischrale graslanden van de hele Veluwe liggen op De Hoge Veluwe, waardoor het Park een grote verantwoordelijkheid heeft in de bescherming van deze soorten. In theorie zou je de terreinen ook open kunnen houden door jonge boompjes met de hand weg te laten halen door mensen. Maar dat is heel veel werk, erg duur en zorgt voor schade.
Daarnaast hoort de moeflon al meer dan 100 jaar bij de historie van het Park en dat willen we graag zo houden.

De wolf wordt gezien als een inheemse diersoort, de moeflon als een uitheemse soort. Voor het Park is dat geen reden om de wolf boven de moeflon te verkiezen. Inheems of uitheems zegt immers niets over de meerwaarde van het dier voor natuurbeheer. Zo dragen Schotse hooglanders, IJslandse paarden en Poolse wisenten in veel Nederlands natuurgebieden bij aan het behalen van natuurdoelen. De wolf draagt op De Hoge Veluwe niet bij aan natuurdoelen. Sterker nog, het dier doet daar afbreuk aan door moeflons te doden. 

In het Museonder kun je de tentoonstelling Red de moeflon bekijken, deze gaat over de moeflon en waarom het van belangrijk is om deze te behouden. Ook kun je hier (LINK https://www.hogeveluwe.nl/nl/ontdek-het-park/natuur-en-landschap/moeflon) meer informatie lezen over de moeflon.

Teken de petitie Red de moeflon zodat het Park toestemming krijgt om de wolf te vangen en uit te zetten. Of word lid van Vereniging de Moeflon.

Bijna de gehele populatie moeflons in het Park is door wolven gedood. In augustus 2021 leefden er nog 340 moeflons in het Park. Tegenwoordig zijn dat er nog ongeveer 40. Om de soort te beschermen voor de wolf, staan de moeflons binnen een hek dat is voorzien van stroom. Dit is voor het Park een noodgreep en geen ideale situatie. Immers: de moeflon zorgde dankzij begrazing voor de instandhouding van de open heidegebieden in het Park. Nu ze binnen een afgebakend gebied lopen, is van integrale begrazing geen sprake meer. 

Uit onderzoek van het Park blijkt dat DNA is gevonden van op z'n minst 15 verschillende wolven. Of die er nu nog zijn, weten we niet, omdat inmiddels duidelijk is dat de wolven zich niet laten tegenhouden door onze twee meter hoge rasters. In het Park zien wij momenteel met regelmaat een groep van vijf wolven. We gaan er daarom vanuit dat er in ieder geval een pack van vijf wolven permanent in het Park aanwezig is. Daarnaast zien we ook geregeld solitair levende wolven.

Het hek (raster) rondom het Park voldoet aan de steeds door de Nederlandse overheid gecommuniceerde voorwaarden. Bij het voldoen aan deze voorwaarden zou sprake moeten zijn van een wolfwerend hekwerk. We weten nu dat de wolven zonder veel moeite over de hekken kunnen komen. Overigens heeft de overheid, bij monde van BIJ12, nadat wij de beelden deelden van wolven die over het hek sprongen, deze normering van haar website verwijderd.

De eerste ongeveer anderhalf jaar doodden de wolven vrijwel alleen moeflons. Toen die allemaal waren gedood, op enkele exemplaren na die we in veiligheid brachten, zagen we een toename van reeënkadavers. Later begonnen we ook kadavers van edelherten aan te treffen en inmiddels worden ook de wilde zwijnen gedood door de wolven.

Nee, dat is een hardnekkig fabeltje. We zien dat het grootste deel van het dieet van de wolf bestaat uit jonge dieren. Maar we vinden ook regelmatig kadavers van kerngezonde volwassen dieren reëen, edelherten en wilde zwijnen.

Onderzoeken die dat uitwijzen zijn uitgevoerd in remote areas, gebieden waar de mens nauwelijks een rol speelt. Dat is onvergelijkbaar met de situatie in Nederland, het dichtstbevolkte land van Europa. Bij het beheer van natuurgebieden staat het belang van integrale begrazing ten behoeve van de biodiversiteit niet ter discussie. Grazers als de moeflon houden op een natuurlijke wijze terreinen open en geven zo ruimte aan tal van planten en dieren die anders snel zouden verdwijnen. De grazers op de Hoge Veluwe (moeflons) zijn nu, door de wolf, verdwenen. Het lijdt voor ons daarom geen twijfel dat de wolf eerder een negatieve dan een positieve invloed heeft op de biodiversiteit in het Park.

In grote remote areas niet, maar de vraag is wat er gebeurt als de stand blijft toenemen in een druk land als Nederland. Inmiddels zijn er enkele gevallen bekend van een wolf die een mens aanviel. Daarnaast zijn er regelmatig meldingen vanuit de provincies Utrecht, Drenthe en Gelderland van wolven die zich binnen de kritische 30 meter bevinden van mensen. Het lijdt geen twijfel dat de kans op confrontaties toeneemt naarmate wolf en mens elkaar vaker tegenkomen.

Uit onderzoek blijkt dat in grote remote parken zoals in de Verenigde Staten (o.a. Yellowstone) en Polen wolven het wild decimeren maar niet reguleren. In Polen (van Beeck) blijkt de voorjaarsstand van het wild 12% lager te zijn dan voorheen. Dat komt vooral doordat de wolven ongeveer 40% van de natuurlijke aanwas (jonge dieren) doden. Hoewel deze cijfers niet één op één over te nemen zijn, de situatie in het Park is immers een andere dan in Polen, lijkt aanvullend afschot nog altijd nodig en houdt het Park bij het wegnemen van dieren uit de voorjaarsstand wel degelijk rekening met de hoeveelheid dieren die door wolven worden gedood.